Sluiten
Restauraties

17e-eeuwse glazen bierpul

Deze glazen bierpul krijgt een plek binnen het vernieuwde Gruuthusemuseum. Daarom werden haarscheurtjes en afschilfering door loodoxide aangepakt. Hoewel we dit fijne object afgewerkt met zilveren deksel vandaag als een schenkkan zouden kunnen omschrijven, werd het in oorsprong wellicht als bierpul gebruikt.

Onderzoeksproject_restauratie_bierpul-totaalbeeld-na-behandeling-c-Nicole-Minten

17e-eeuws object

De mooie glazen pul heeft zijn beschadigingen, maar die hebben veelal te maken met de kwaliteit van het productieproces in de tijdsperiode waarin dit glas tot stand kwam: eind 17e eeuw. De zoektocht naar helder glas verliep toen niet altijd even vlot. Er werd loodoxide aan het glas toegevoegd om het helder te maken, maar het chemische proces verliep nog niet optimaal. Dit verklaart de haarscheurtjes en de schilfering van het glas.

Onderzoeksproject_restauratie_bierpul-buik-voor-behandeling-c-Nicole-Minten
Onderzoeksproject_restauratie_bierpul-detail-buik-tijdens-behandeling-c-Nicole-Minten

De behandeling

Een aantal elementen in het schadebeeld waren van belang voor de restauratie. Eerst en vooral vertoonde het glasoppervlak haarscheurtjes met daartussen loskomende schilfers (crizzling). Daarnaast zaten in de buik verschillende verlijmde breuken, barsten en lacunes. De lijm die daarbij werd gebruikt, was ondertussen vergeeld en de scherven waren niet mooi aansluitend of egaal verlijmd. Het hele oppervlak was bovendien erg stoffig en het scharnierdeksel werd los bewaard.

Tijdens de recente behandeling reinigde restaurator Nicole Minten het volledige glasoppervlak met gedemineraliseerd water en ethanol. Bedoeling was bovendien om de verlijmde breuken los te maken en te herlijmen. Omwille van het fragiele glasoppervlak werd onderdompeling in solventen daarvoor niet overwogen. De oude verlijmingen zouden worden opgelost met kompressen met dichloormethaan, maar na onderzoek bleek dat vermoedelijk tweecomponentenlijm werd gebruikt die maar erg licht reageerde op deze behandeling. De kompressen waren voldoende om het oppervlak te reinigen, maar niet om de stukken los te maken. Uit het onderzoek bleek bovendien dat de schervenranden al eerder werden bijgeschuurd om beter in het verlijmde deel te passen.

Losmaken en herlijmen bleek dus in dit geval niet mogelijk, maar het glas is nu wel helderder.
De verlijmingen storen ook minder dan voor de behandeling. De losse delen van het deksel werden opnieuw vastgemaakt aan het oor. Een opdracht die werd uitgevoerd door de firma Metafose, gespecialiseerd in de conservatie en restauratie van metalen kunstvoorwerpen.

Meer weten over het Gruuthusemuseum